khi người lớn đánh mất tình yêu

Câu hỏi này của tiên sinh Ohsawa “Tại sao trẻ em đều đáng yêu, hồn nhiên, xinh xắn như vậy, nhưng khi trưởng thành và già nua lại trở nên những người lớn xấu xí, khó ưa như vậy?” thiệt đáng suy ngẫm, mà giờ nhiều đứa trẻ cũng sớm trở nên già nua và khó ưa roi, chiếc sơ tâm thiệt khó bảo toàn theo thời gian, xin đừng đổ lỗi cho số phận.
Nhưng mà nghe đồn hồi bé mình là một đứa trẻ rất đáng ghét và khó ưa, đến cả người lớn còn không ưa mình nổi mẹ mình kể lại như thế. Còn giờ thì mình là đứa được yêu thích bởi nhiều người vì độ đáng yêu thân thiện, được nhận xét là vô tư, không so đo tính toán tị nạnh hơn thua. Nhưng rồi mình phải cân nhắc điều chỉnh, không để người khác phải quá yêu thích mình vì sẽ gây ra nhiều phiền toái rất khó xử lý. Ví dụ dễ hiểu thôi, nếu bạn được sếp thích quá mà còn trong ý định ưu ái bạn để dằn mặt mấy đứa khác, thì đồng nghiệp sẽ gank bạn liền, không để yên cho bạn làm tốt việc của bạn vì nó nghĩ bạn mà giỏi hơn nó thì sếp lại ưu ái bạn hơn nó nữa, bạn muốn được yên cống hiến cho việc chung, thậm chí rất hữu ích cho chúng nó thì vẫn bị chúng nó đâm thọt không giỡn được, thậm chí mình tiến hoá tới độ từ chối nhận sự ưu ái của sếp thì được gán cho danh tiếng bày đặc thích thanh tao, phải dìm chết nó xem nó thanh tao được tới đâu.
Giờ thì hiểu tại sao bọn con nít dễ bị tổn thương, không dễ gì để sống hồn nhiên và yêu đời, vì đa phần người lớn không có tình yêu, họ ích kỉ và thiếu lòng biết ơn. Ví dụ dễ hiểu thôi là chúng ta thường trách móc một ai đó vì sao từng đối xử tốt với chúng ta, nay không đối xử tốt tiếp tục. Mà không xem xét quy luật tự nhiên là còn thì mới cho, hết rồi thì cho sao được. Lúc người ta có thể tốt với bạn thì bạn thụ nhận, lúc người ta hết khả năng òi thì nghĩa là người ta cần bạn giúp ngược lại, đã không giúp được họ thì chớ, chúng ta còn trách họ sao không tiếp tục cho chúng ta. Chúng ta sống tệ lắm mà nhiều khi hong dám thừa nhận đâu vì hong đủ can đảm.
Thật khó để có lớp vỏ vững vàng đến nỗi không bị xâm hại bởi các ý định xấu xí từ xung quanh. Nhưng nghe đồn, vẫn là không có độ xác thực, trong các hành tinh thì anh Thổ tinh và Thiên vương tinh có vòng đai bảo hộ khá đẹp đẽ. Mình cảm thấy rằng chỉ cần bám chặt lấy quy luật tự nhiên (luật karma) và sống vì nhân loại (đảm bảo sự sống còn), thì chiếc vỏ bảo vệ có thể sẽ vững vàng theo năm tháng, và dần dần chiếc tâm nhạy cảm yêu đời sẽ cảm thấy an toàn mà được bộc lộ.
Tóm ý là, nếu thiếu lòng biết ơn và tinh thần phục vụ vô vị lợi, chúng ta sẽ luôn trở nên ích kỉ, thiếu khả năng tự vệ, dễ tổn thương, vì tình yêu đã không thể hiện diện.
Bạn có yêu tôi không? Alice hỏi.-Không, tôi không yêu bạn. Chú Thỏ Trắng đáp.
Alice cau mày, đôi tay đan chặt vào nhau, cô vẫn làm thế mỗi khi cảm thấy tổn thương.– Thấy chưa? Thỏ Trắng nói tiếp,Bây giờ bạn sẽ bắt đầu tự hỏi mình có gì không hoàn hảo, bạn đã làm sai điều gì để đến mức tôi không thể yêu bạn, dù chỉ một chút. Bạn thấy đấy, chính vì thế mà tôi không thể yêu bạn. Alice, bạn sẽ không luôn luôn được yêu. Sẽ có những ngày người khác mệt mỏi và chán nản với cuộc sống, tâm trí của họ phiêu du đâu đó, và họ sẽ làm tổn thương bạn.Bởi vì con người là vậy, bằng cách nào đó, họ luôn vô tình làm tổn thương nhau – có thể do bất cẩn, hiểu lầm, hoặc mâu thuẫn với chính bản thân họ. Nếu bạn không yêu bản thân mình, dù chỉ một chút, nếu bạn không tự tạo nên một lớp áo giáp bằng tình yêu và niềm hạnh phúc bao bọc lấy trái tim mình, thì những tổn thương vụn vặt từ người khác sẽ trở thành trí mạng, sẽ hủy hoại bạn.
– Alice in Wonderland
Khi tập trung vào nhu cầu của bản thân, bạn sẽ thiếu nhạy cảm với nhu cầu của người khác. Vì quá chú ý vào mất mát của mình, bạn trở nên dính mắc vào nỗi đau của mình mà không nhìn thấy khổ sở của đối phương. Bạn trở nên nghi ngờ, lo lắng, sợ hãi, thiếu khả năng kết nối, thiếu hụt khả năng cảm nhận niềm vui, và thiếu lòng tự trọng.
Ngay khi chúng ta có thể chuyển đổi không gian tâm trí sang địa hạt của lòng biết ơn, ta tập trung vào những điều tốt đẹp mình đã nhận được, ta cảm thấy cuộc sống thật nhiều thuận lợi và phúc lành, ta nảy sinh mong muốn chia sẻ những điều tốt đẹp này một cách tự nhiên, mong ước phục vụ người khác mà không cầu hồi đáp cũng phát triển mạnh mẽ, và lòng tự trọng dần phục hồi khi ta tự thấy có thể yêu chính mình bởi những phẩm tính tốt đẹp đang được củng cố theo thời gian. Và cho dù xung quanh có thế nào, tình yêu hồn nhiên này vẫn không thể lay chuyển nếu ta vẫn giữ vững các nguyên tắc giúp ta luôn tốt đẹp như vậy (giữ giới theo anh Thổ tinh) và luôn muốn điều tốt đẹp cho người khác (sống hoà đồng với anh Thiên vương tinh).
Ích kỉ và tự cô lập mình là con đường dẫn đến khô héo, thiếu sáng tạo, ánh sáng và tình yêu cũng vụt tắt. Chẳng thể nào thấy một người già cỗi như thế là đáng yêu được.
* Đọc thêm cuốn Zen mind, beginning mind để hiểu thêm góc nhìn này nhe.