Cung Địa Bàn 3 – Làm chủ những mối quan hệ thường nhật
Thứ mà chúng ta định nghĩa nôm na là “cuộc đời” thực chất là một chuỗi những va chạm. Khi bạn bực dọc thốt lên “Số đời!”, ý bạn thường là mình đã gặp phải, hoặc trải qua, đủ thứ chuyện hoặc vô vàn người đã làm bạn tổn thương, thất vọng, chán nản hay tức giận. Mọi điều xung quanh không diễn ra như cách bạn mong muốn; nói cách khác, những trở ngại, chống đối, thái độ thù địch dưới hình thức này hay hình thức khác đã đáp ứng (thôi thúc – ND) nhu cầu tự nhiên của bạn trong thỏa mãn nhu cầu ăn uống, yêu thương và mở rộng tầm hiểu biết, cũng như khát khao bộc lộ cảm xúc và tính cách riêng của mình.
Bất kỳ sinh vật sống hay mỗi bản ngã đều mong muốn duy trì trạng thái khỏe mạnh và hạnh phúc, sau đó phát triển, sinh sôi nảy nở và khẳng định giá trị của mình với người khác. Nhưng không sinh vật nào sống trong một thế giới vắng lặng! Chúng ta chào đời trong một thế giới đông đúc. Mọi nơi đều có người ở; tình cảm của mọi người đều ít nhiều đã hướng về người này hay thứ kia; thời gian của mỗi người cũng đã được lấp đầy bởi chuyện này chuyện nọ. Tất cả ai có mặt quanh bạn khi bạn chào đời đều phải nhường bớt một phần không gian của họ để bạn có thể lớn lên khỏe mạnh. Có người thì nhường không gian sống cho bạn một cách hân hoan và đầy yêu thương (ít nhất là trong một quãng!); nhưng cũng có những người sẽ khó chịu khi bạn xuất hiện, và có thể tìm cách cản trở hoặc chống đối bạn.
Không chỉ những người xung quanh chống lại bạn, mà có thể một bộ phận lớn cộng đồng xung quanh cũng mang nặng định kiến với bạn hoặc hoàn toàn thờ ơ với những nhu cầu và vấn đề của bạn. Rồi khí hậu có thể khắc nghiệt; thức ăn không hợp khẩu vị. Tóm lại, môi trường xung quanh có thể không chào đón bạn đến với thế giới này – thậm chí còn mang đầy thù địch. Bạn sẽ gặp vô vàn chướng ngại, khiến bạn rụt lại trong đau đớn và sợ hãi. Chính từ đó, bạn nhận thức sâu sắc, và thậm chí thấy thất vọng, về những giới hạn của bản thân. Thế nhưng, những giới hạn này lại là thước đo chân thực cho sức mạnh nội tại và khả năng vượt qua thử thách trong cuộc sống hằng ngày, dù sống ở đâu chăng nữa. Chỉ có nhận thức được chúng – hiểu được bạn có thể tiến xa đến đâu trong hành trình chinh phục thế giới – thì bạn mới biết đích xác được bạn là ai và bạn có những giá trị gì. Đúng là một số môi trường khắc nghiệt hơn hẳn những môi trường khác; tuy nhiên, về mặt lý thuyết và triết học, mỗi người sinh ra trên đời đều được ban cho một môi trường phù hợp, chứa đựng mọi thứ họ cần để khám phá bản thân, nhận ra định mệnh riêng và học cách tự vận dụng những gì họ sở hữu từ khi sinh ra (chủ yếu là cơ thể và những năng lực bẩm sinh).
Nếu môi trường sinh ra mang đầy thử thách, đó là để sinh linh mới chào đời rèn giũa một loại sức mạnh đặc biệt nhằm tạo lập vị trí cho mình. Lượng sức mạnh tiềm tàng cần thiết có trong trẻ để phù hợp với thực tại khắc nghiệt của cuộc sống xung quanh (trời sinh voi sinh cỏ – ND); vấn đề của mỗi cá nhân là chuyển hóa năng lực tiềm tàng này thành sức mạnh thực tế và hiệu quả. Nếu một người bị cuộc đời vùi dập, điều tưởng chừng là do yếu tố bên ngoài ấy lại là điều mà linh hồn cần để giúp khám phá thế giới bên trong, hoặc để lĩnh hội một bài học quý giá cho tương lai, hoặc để trả những “nghiệp báo cũ” (karma). Ít nhất, bạn có thể lý giải những điều không ưng ý trong đời mình theo nhiều hướng như vậy, nếu bạn chấp nhận ý tưởng rằng con người về cơ bản là một thực thể tâm linh chuyển kiếp vào một thể xác để hoàn thành một sứ mệnh nào đó, và rằng lần sinh ra này không phải là lần đầu tiên, cũng không phải là lần cuối cùng của linh hồn ấy.
Điều cần hiểu ở đây là, khi một đứa trẻ đến với nhân gian, nó phải trình hiện trong một môi trường nhất định. Nó buộc phải tương tác với môi trường này. Qua đó, nó trải nghiệm cuộc sống, những người xung quanh và vô số sự vật. Đứa trẻ được thử thách để có được vị trí của riêng mình trong môi trường này, để tiếp cận nó theo cách của riêng mình. Cách một cá nhân tiếp cận mọi người, mọi vật và những tình huống xung quanh chính là thước đo định nghĩa con người thật của họ. Nó cho thấy tính cách và năng lực nội tại của cá nhân đó.
Bạn có thể cam chịu hoàn cảnh, và dần hình thành cảm giác thụ động hoặc mặc cảm tự ti về bản thân. Bạn cũng có thể chọn đấu tranh chống lại những ảnh hưởng từ cuộc sống và cách người khác đối xử với mình. Bạn có thể thông minh và xảo quyệt. Bạn cũng có thể vận dụng trí tuệ bẩm sinh và bản năng sinh tồn để thay đổi con người và hoàn cảnh, hoặc biến tình huống thành có lợi cho bản thân. Bạn có thể lựa chọn lan tỏa yêu thương và hạnh phúc đến mức biến những kẻ thù tiềm năng thành bạn bè hoặc người giúp đỡ bạn. Nói cách khác, bạn có thể liên hệ bản thân với mọi người và mọi vật trong môi trường thường nhật của mình theo vô vàn cách. Nhiệm vụ của bạn là làm sao tìm ra cách phản ứng phù hợp nhất với chính mình; và cách phù hợp nhất sẽ luôn giúp bạn có thể bộc lộ chính mình và chứng minh với người khác về con người chân thật của mình.
Trong những bài viết trước của loạt bài này, tôi đã trình bày cách mà cung địa bàn thứ nhất của lá số cá nhân (được lập dựa trên khoảnh khắc chính xác của hơi thở chào đời) tiết lộ bản chất cá nhân đích thực của chúng ta trong kiếp sống này; chúng ta thật sự là ai, khác biệt với mọi người như thế nào, mục đích tồn tại riêng biệt của chúng ta là gì. Hơn nữa, nó còn chỉ ra cách thức để chúng ta có thể thực sự trở thành phiên bản độc đáo và duy nhất đó, thông qua việc khẳng định sự khác biệt giữa mình với người khác, và thiết lập nhịp điệu cùng phẩm tính tồn tại đích thực của chính mình.
Tôi cũng trình bày rằng cung địa bàn thứ hai trong lá số cá nhân đề cập đến các khả năng tự nhiên của ta, dù là bẩm sinh hay do tích luỹ được, bao gồm cả những tài sản và sự dồi dào từ bên trong lẫn bên ngoài, tâm lý cũng như kinh tế của ta. Những tài sản để mỗi cá nhân chúng ta sử dụng một cách độc lập. Ta chẳng thể sống trong thế gian này mà không sở hữu một dạng vật chất nào đó. Cơ thể vật lý chính là tài sản đầu tiên của ta; rồi ta bắt đầu sở hữu thêm những tài sản vật chất và tinh thần khác, tiền bạc và những thứ có giá trị. Thách thức của chúng ta là làm sao sử dụng tất cả những thứ này một cách có ý nghĩa, mang tính xây dựng, với tinh thần trách nhiệm, để mang lại cho chúng ta, với tư cách là những linh hồn riêng biệt, cơ sở vật chất để hoạt động, cũng như năng lượng hoặc của cải cần thiết để chúng ta hành động theo cách riêng của mình.
Ý NGHĨA CỦA CUNG ĐỊA BÀN THỨ BA
Chúng ta hiện hữu; chúng ta nắm giữ trong tay những yếu tố giúp ta trở thành chính mình một cách rõ ràng và hiệu quả. Tuy nhiên, làm sao ta có thể thấu hiểu giá trị và sức mạnh của những gì ta sở hữu nếu không bắt đầu dùng chúng! Thế nên, cung địa bàn thứ ba của lá số cá nhân là “trường trải nghiệm” nơi ta tự khám phá bản thân bằng cách kiểm chứng những phản ứng từ môi trường xung quanh đối với cách ta vận dụng những gì ta có.
Ban đầu, môi trường sống ở của cung địa bàn thứ ba chính là chiếc nôi, là mái ấm, và làng xóm láng giềng. Môi trường đầu tiên này là nơi ta gặp gỡ người thân ruột thịt, anh chị em, muôn vàn vật dụng với nhiều hình hài khác nhau, cả thú cưng, những người bạn, những người hỗ trợ ta,… Rồi ở đó, có hình bóng mẹ, và tùy vào tập quán xã hội, người cha cũng xuất hiện không ít thì nhiều. Tuy vậy, cha mẹ là trường hợp khá đặc biệt vì ta từ họ mà sinh ra; mối dây liên kết giữa ta và họ mang tính nội tâm và tinh thần sâu sắc. Thật vậy, đứa trẻ ban đầu sẽ đồng nhất tâm thức của mình với người mẹ; cho đến khi điều đó bớt dần, người mẹ mới bắt đầu trở thành đối tượng khách quan trong mắt đứa trẻ và hoà vào môi trường sống của chúng. Dù vậy, mối ràng buộc tinh thần này vẫn khiến các vấn đề trong quan hệ giữa cha mẹ và con cái thường là một khía cạnh riêng biệt (nêu ở cung địa bàn thứ tư và thứ mười).
Các mối quan hệ ở cung địa bàn thứ ba biểu thị những yếu tố bên ngoài bao gồm những thứ chống lại hoặc liên quan đến đối tượng mà đứa trẻ muốn khám phá: (1) mức độ ảnh hưởng của bản thân, (2) giá trị của những điều đứa trẻ nghĩ là của riêng mình, (3) hệ quả của các loại hành vi khác nhau.
Những cử chỉ đầu tiên của đứa trẻ thực chất nên được hiểu là nỗ lực thử xem cơ thể mình có thể vươn xa tới đâu, di chuyển được bao xa mà không gặp lực cản hay cảm thấy đau đớn. Đây chính là câu hỏi đặc trưng của cung địa bàn thứ ba: giới hạn của tôi tới đâu và làm gì để vượt qua giới hạn đó? Khi đứa trẻ lớn lên, câu hỏi này sẽ xuất hiện ở nhiều mức độ và dưới vô vàn hình thức; tuy nhiên, nó vẫn luôn hướng về một điều cơ bản: con người phải khám phá giới hạn của chính mình. Cách tốt nhất (và có lẽ là cách duy nhất thực sự hiệu quả) để làm điều đó là thông qua những thử nghiệm năng lực có chủ đích, với mọi người, vật dụng hoặc các sinh vật sống cung cấp cơ chế thử nghiệm (môi trường học tập/thao trường – ND). Một đứa trẻ khi đặt vô số câu hỏi thường chỉ muốn tìm hiểu xem mình có thể thu hút sự chú ý của ai đó trong bao lâu – nghĩa là, nó muốn hiểu xem sức ảnh hưởng của mình đối với những người xung quanh lớn đến mức nào.
Giáo dục đích thực nên tập trung vào việc tạo ra những điều kiện và thử thách giúp cho trẻ từng bước kiểm nghiệm mọi sức mạnh và năng lực của mình một cách liên tục và có hệ thống. Thật vô nghĩa khi để mọi thứ trở nên dễ dàng cho trẻ; nhưng để mọi thứ quá khó khăn, gây hoang mang hoặc bối rối không cần thiết, cũng vô nghĩa không kém. Vậy nên, hình thức giáo dục và đào tạo đúng đắn duy nhất là tạo ra một môi trường được thiết kế hướng đến khơi dậy sức mạnh, sự bền bỉ, khả năng phản ứng nhanh, thích ứng với thay đổi, đồng thời tạo dựng được lòng thấu cảm, tính hữu dụng, sự tử tế, yêu thương, hợp tác và trí tưởng tượng sáng tạo. Đó mới là điều cần hướng đến.
Nếu một người không được nhận sự đào tạo có chủ đích như vậy (giáo dục đích thực – ND), những sự kiện phức tạp và hỗn loạn mà một người trải qua thường ngày sẽ đóng vai trò như sự giáo dục. Người trẻ rồi phải mất đi những gì mình có, rồi mới học được giá trị của chúng, phải trải nghiệm nỗi đau rồi mới hiểu được rằng bạo lực hay trộm cắp “đều chẳng đáng”. Tuy nhiên, ở giai đoạn còn nhỏ này, khó mà kỳ vọng một đứa trẻ (hay thậm chí là một người đã lớn nhưng theo chủ nghĩa cá nhân vẫn sống ích kỷ, chỉ muốn thể hiện bản thân) sẽ ý thức được những “quy luật hành vi” (laws of behavior đề cập đến các nguyên tắc hoặc quy tắc đã được thiết lập, nhằm mô tả cách các cá nhân và nhóm hành xử trong các tình huống khác nhau. Những luật này, thường được trình bày theo bộ ba hoặc bốn, nhằm mục đích giải thích và dự đoán hành vi trong các lĩnh vực như phân bổ thời gian, hình thành thói quen và đưa ra quyết định của con người – ND)
Cung địa bàn thứ ba là lĩnh vực của những phán đoán, nhận ra giá trị dựa trên tính tiện lợi và những phản ứng từ trải nghiệm trực tiếp. Tay bị bỏng thì nhớ lâu hơn là học lý thuyết hoá học về sự cháy! Chọc anh trai đến mức bị “đấm” thì sẽ hiểu được mình nên có giới hạn tới đâu. Mặt khác, nếu biết cách cư xử đúng mực với cô chú hay hàng xóm, thì bạn sẽ được quà cũng thấy giá trị của việc điều chỉnh hành vi cho phù hợp với những người lớn hơn.
Tại cung ba, mọi điều xoay quanh câu hỏi: Việc này sẽ ảnh hưởng đến tôi như thế nào? Làm thế nào để tôi tận dụng tối đa tình huống này? Làm thế nào để tôi bộc lộ bản thân hoặc hành động theo cảm xúc mà không gặp hậu quả tiêu cực? Trong lĩnh vực kinh nghiệm này, cá nhân hoàn toàn là vị kỷ; ngay cả những hành động tử tế và yêu thương cũng chỉ phục vụ mục đích phát triển bản thân hoặc mang lại hạnh phúc cá nhân. Mục tiêu chính trong giai đoạn này là khám phá cách thế giới vận hành, để có thể biểu hiện và khẳng định bản thân.
Làm sao để khám ra ra điều đó? Phương thức đầu tiên là thử và sai, và rồi sử dụng trí thông minh để nắm bắt.
Trí thông minh, có thể hiểu đơn giản là khả năng thích nghi có ý thức với các yêu cầu từ môi trường và con người. Nó vận hành thông qua quá trình tư duy. Tư duy trước hết là liên kết các ấn tượng và cảm giác, để ta định hướng tốt hơn trong cuộc sống thường nhật. Ban đầu, tư duy chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ bản năng sinh tồn, nhu cầu điều chỉnh bản thân để thích nghi với hoàn cảnh bên ngoài, và tránh xa mọi hiểm nguy. Sau này, tư duy sẽ dần chuyển hướng sang cách tiếp cận kiến thức bớt mang tính thực dụng trước mắt; thế nhưng, ở giai đoạn cung ba này, chúng vẫn chủ yếu là những hiểu biết nhằm hoà hợp với môi trường xung quanh, tìm ra những cách mới để thể hiện chính mình và khám phá sâu hơn về bản thân.
Chính nhờ việc sử dụng tư duy và phát triển trí thông minh mà bạn học được cách liên kết mọi trải nghiệm hàng ngày lại với nhau một cách có ý nghĩa. Trí thông minh chính là khả năng thiết lập mối quan hệ. Nếu bạn có thể thiết lập được mối quan hệ thỏa đáng, lành mạnh và có ý nghĩa giữa mọi phần trong bản chất của mình, bạn thật sự trở thành một nhân cách toàn vẹn: nghĩa là, mọi thứ bên trong bạn đều góp phần củng cố và tăng cường cái tôi của bạn. Sẽ không còn mâu thuẫn nội tâm dữ dội bên trong con người bạn, vốn là những căn nguyên cho những căn bệnh như nhân cách phân liệt (split personality) hoặc thậm chí là các loại rối loạn thần kinh nghiêm trọng.
Tương tự, nếu bạn tạo dựng mối quan hệ hoà hợp với xung quanh, cuộc sống của bạn sẽ trở nên hài hòa và trọn vẹn. Khi bạn biết cách liên kết các ý tưởng, kết nối những khám phá, thậm chí là móc nối những từ ngữ mới với các khái niệm đã biết, bạn sẽ nâng cao được năng lực tư duy độc đáo và mạch lạc của mình. Giờ đây, bạn không chỉ có kiến thức (từ việc ghi nhớ đơn thuần) mà còn có trí tuệ (nhờ tư duy tổng hợp).
Tất cả những điều trên được phản ánh tại cung địa bàn thứ ba trong lá số cá nhân. Từ đó, các vấn đề liên tục nảy sinh. Về cơ bản, chúng là các vấn đề về mối quan hệ; nhưng trong loại quan hệ này, mọi thứ được nhìn nhận theo cách mà chính bạn có thể tận dụng chúng. Các vấn đề nêu ra tại cung ba rất cụ thể, thiết thực và mang tính ứng dụng tức thì. Bạn có thể tiếp cận vấn đề theo cách lý tưởng và hoàn toàn phi thực tế mà vẫn đang nghĩ rằng mình rất thực tế. Bạn háo hức thể hiện lối tư duy riêng của mình – ý kiến, góc nhìn, cách mà bạn giải quyết vấn đề. Thì cứ làm thôi! Chỉ vậy thì bạn mới có thể sẽ sớm nhận ra, thông qua phản ứng của người thân hay hàng xóm, rằng cách của bạn chưa phải là tối ưu. Từ đó, bạn học được nhiều điều.
VẤN ĐỀ Ở CUNG ĐỊA BÀN THỨ BA LÀ GÌ?
Để xác định các vấn đề của cung địa bàn thứ ba và phương pháp giải quyết tối ưu nhất, ba yếu tố cơ bản cần được xem xét là: dấu hiệu hoàng đạo ở nóc cung ba, hành tinh “chủ quản” của năng lượng hoàng đạo này và bất kỳ hành tinh nào toạ lạc tại cung địa bàn này trong lá số cá nhân.
Điều đầu tiên cần khám phá là thái độ cơ bản (cách tiếp cận của bạn) đối với môi trường xung quanh, và cách sử dụng khả năng tư duy sao cho hỗ trợ tốt nhất mục tiêu của mình trong trường trải nghiệm này. Đây là vấn đề về định hướng; mười hai năng lượng hoàng đạo, trong bối cảnh này, có thể được coi là mười hai khuynh hướng cơ bản khác nhau. Tuy nhiên, cần hết sức cẩn trọng khi áp dụng những hiểu biết của bạn về mười hai năng lượng hoàng đạo vào việc phân tích các vấn đề của cung địa bàn thứ ba (và thật ra là với mọi cung địa bàn trong lá số cá nhân). Dù đôi khi ý nghĩa của các năng lượng hoàng đạo có thể rất chuẩn xác, nhưng mỗi dấu hiệu hoàng đạo lại có nhiều lớp nghĩa khác nhau. Vì vậy, tốt nhất là bạn nên tập trung vào những đặc điểm nền tảng nhất của mỗi năng lượng hoàng đạo để tránh diễn giải sai lệch.
Để kết bài, tôi muốn nói là kiến thức giáo khoa chiêm tinh thường thu hẹp quá mức ý nghĩa của cung địa bàn thứ ba; anh chị em ruột, những hành trình ngắn, những bức thư tay… Đó chỉ là những từ khoá bề mặt cho một trường trải nghiệm và hoạt động rộng lớn hơn rất nhiều. Cung ba thực chất nói đến năng lực của chúng ta trong việc liên kết các trải nghiệm cá nhân và tức thì của bản thân thành những chuỗi nhân quả và phân loại chúng. Tại cung vị này, một người biết được họ đang ở đâu, và hiểu được giới hạn vươn xa của họ tới đâu. Cũng tại đây, chúng ta tìm kiếm các mối liên hệ, những ý nghĩa đằng sau, các luận cứ và bằng chứng cụ thể.
Cuộc truy tầm này là nền tảng cho mọi suy tư. Như người ta thường bảo: Người ta nghĩ gì, thì họ trở thành như vậy. Vậy nên, ở cung vị này, chúng ta thấy được mỗi cá nhân đang trong tiến trình dần trở thành chính mình – hoặc ta thấy họ vấp ngã và sai lầm, trở thành nạn nhân của hoàn cảnh.